‘‘จตฺตาโร ขนฺธายตนญฺจ เอกํ,

ทฺเว อินฺทฺริยา ธาตุปทานิ สตฺต;

ตโย ปฏิจฺจา อถ ผสฺสสตฺตกํ,

ติเก ตโย สตฺต มหนฺตเร จฯ

‘‘เอกํ สวิตกฺกํ, สวิจารเมกํ;

ยุตฺตํ อุเปกฺขาย จ เอกเมวา’’ติฯ

ปริโยสาเน – ขนฺธา จตุโรติอาทินาปิ อยเมวตฺโถ สงฺคหิโตฯ ตตฺถ ยานิ ปทานิ สทิสวิสฺสชฺชนานิ, ตานิ อุปฺปฏิปาฏิยาปิ สโมธาเนตฺวา ตตฺถ เวทนากฺขนฺธาทิกา ปญฺหา กตาฯ เตสุ เอวํ ขนฺธาทิวิภาโค เวทิตพฺโพฯ เวทนากฺขนฺธาทิปญฺเห ตาว – เอเกนาติ มนายตเนนฯ สตฺตหีติ วิญฺญาณธาตูหิฯ เกหิจีติ ธมฺมายตเน เวทนาทีหิฯ วิญฺญาณธาตุปญฺเห – เต ธมฺมา น เกหิจีติ เต ปุจฺฉาย อุทฺธฏปทํ วิญฺญาณธาตุํ ฐเปตฺวา เสสา ฉ วิญฺญาณธาตุธมฺมา, รูปํ, นิพฺพานญฺจฯ เตหิ สพฺเพสํ ขนฺธายตนานํ สงฺคหิตตฺตา น เกหิจิ ขนฺเธหิ อายตเนหิ วา วิปฺปยุตฺตาฯ เอกาย ธาตุยาติ ยา ยา ปุจฺฉาย อุทฺธฏา โหติ ตาย ตายฯ

[309] อุเปกฺขินฺทฺริยปญฺเห – ปญฺจหีติ อุเปกฺขาสมฺปยุตฺตาหิ จกฺขุวิญฺญาณธาตุอาทีหิฯ อิมินา นเยน สพฺพตฺถ ปุจฺฉาย อุทฺธฏปเทเนว สทฺธิํ วิปฺปยุตฺตานํ วเสน อตฺโถ เวทิตพฺโพติฯ

สมฺปยุตฺเตนวิปฺปยุตฺตปทวณฺณนาฯ

8. อฏฺฐมนโย วิปฺปยุตฺเตนสมฺปยุตฺตปทวณฺณนา

[317] อิทานิ วิปฺปยุตฺเตนสมฺปยุตฺตปทํ ภาเชตุํ รูปกฺขนฺเธนาติอาทิ อารทฺธํฯ ตตฺถ สพฺพาปิ ปุจฺฉา โมฆปุจฺฉาว ฯ รูปกฺขนฺเธน หิ วิปฺปยุตฺตา นาม จตฺตาโร ขนฺธา, เตสํ อญฺเญหิ สมฺปโยโค นตฺถิฯ เวทนากฺขนฺเธน วิปฺปยุตฺตํ รูปํ นิพฺพานญฺจ, ตสฺส จ เกนจิ สมฺปโยโค นตฺถิฯ เอวํ สพฺพปเทสุฯ วิปฺปยุตฺตานํ ปน สมฺปโยคาภาโว เวทิตพฺโพฯ อิติ ปุจฺฉาย โมฆตฺตา สพฺพวิสฺสชฺชเนสุ นตฺถิ นตฺถิอิจฺเจว วุตฺตนฺติฯ

วิปฺปยุตฺเตนสมฺปยุตฺตปทวณฺณนาฯ

9. นวมนโย สมฺปยุตฺเตนสมฺปยุตฺตปทวณฺณนา